Άχρηστες Γνώσεις 6

Ήξερες...
Γιατί η σκόνη του σπιτιού είναι πάντα γκρίζα;
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η σκόνη του σπιτιού αποτελείται από κύτταρα του δέρματος τα οποία έχουν αποβληθεί καθώς κι από διαστρική σκόνη. Το ίδιο συμβαίνει και με την γκαρνταρόμπα μας. Το ξερό δέρμα έχει ένα ημιδιαφανής γκρίζο χρώμα, και συνεπώς το ίδιο και η σκόνη.
Δεν υπάρχει άλλο χρώμα στη σκόνη γιατί τα αιμοφόρα αγγεία βρίσκονται πολύ βαθύτερα και δεν χάνονται καθώς το δέρμα μεγαλώνει. Αλλες μορφές σκόνης όπως για παράδειγμα η σκόνη του εδάφους που μεταφέρεται με τον αέρα, μπορεί να έχει διάφορα χρώματα και το χρώμα είναι ενδεικτικό της προέλευσης της.

Ήξερες...
Γιατί οι ελέφαντες δεν ξεχνούν;
Το ρητό λέει "οι ελέφαντες δεν ξεχνούν" και οι επιστήμονες ερευνούν τους λόγους αυτής της φοβερής μνήμης. Μια έρευνα στην Κένυα απέδειξε οτι οι θηλυκοί αφρικανικοί ελέφαντες έχουν μια εξαιρετική κοινωνική συμπεριφορά και θυμούνται όποιον έχουν συναντήσει στο παρελθόν. Οταν η οικογένεια συναντά άλλους ελέφαντες, η μεγαλύτερη σε ηλικία ελεφαντίνα ενημερώνει τους συντρόφούς της ότι τους γνωρίζει και οτι πρόκειται "για παλιούς φίλους" ή στην αντίθετη περίπτωση ότι είναι ξένοι και δεν πρέπει να τους εμπιστεύονται.
Αποτέλεσμα αυτού του χαρακτηριστικού είναι οι οικογένειες των ελεφάντων να μην αναλώνονται σε περιττούς διαπληκτισμούς με άλλους ελέφαντες και να συγκεντρώνουν την προσοχή τους στην εξεύρεση τροφής και στην αναπαραγωγή.
Οσο μεγαλύτερες και περισσότερο έμπειρες είναι οι μητέρες , τόσο καλύτερα ενημερώνουν την ομάδα για τους εχθρούς, οπότε η ομάδα παραμένει ήρεμη και η αναπαραγωγή είναι καλύτερη και τα μωρά θα είναι περισσότερο υγιή. Η δόκτωρ Κάρεν Μακομπ, του πανεπιστημίου του Σάσεξ στο Μπράιτον, που ήταν επικεφαλής των Βρετανών και Κενυατών ερευνητών, δήλωσε οτι οι οικογένειες των ελεφάντων μετακινούνται σε μεγάλες αποστάσεις για εξεύρεση τροφής για το λόγο αυτό πρέπει να αναπτύσσουν τη μνήμη τους και να διατηρούν την εικόνα των "κοινωνικών " τους επαφών. Αυτό όμως το προνόμιο το έχουν μόνο οι θηλυκοί ελέφαντες !

Ήξερες...
Γιατί το ούζο "ασπρίζει" με το νερό;
Στον γλυκάνισο οφείλει το άρωμα του το ούζο. Στο φυτό αυτό περιέχονται οργανικές χημικές ουσίες οι οποίες ονομάζονται τερπένια. Είναι αυτά που εξασφαλίζουν το χαρακτηριστικό άρωμα του γλυκάνισου, άρα και του ούζου. Τα τερπένια είναι διαλυτά στο αλκοόλ. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με το νερό.
Εξαιτίας, λοιπόν, της περιεκτικότητας του ούζου σε αλκοόλ, οι ουσίες αυτές παραμένουν σε διάλυση. Όταν όμως το ούζο αναμιγνύεται με νερό, η διάλυση των τερπενίων είναι αδύνατη. Και αυτός είναι ο λόγος που το αγαπημένο ποτό
- κυρίως - του καλοκαιριού παίρνει λευκό χρώμα. Τα τερπένια είναι οι αίτιοι του αρώματος όχι μόνο του γλυκάνισου αλλά και αρκετών άλλων φυτών, όπως η μέντα, η πιπερόριζα και άλλα.

Ήξερες...
Γιατί τρεμοπαίζουν τ' άστρα;
Φταίει γι' αυτό η ατμόσφαιρα της Γης, την οποία διασχίζει το φως των αστεριών για να φτάσει στα μάτια μας.
Στην ατμόσφαιρα σχηματίζονται πολλές δίνες, που λειτουργούν ως φακοί ή πρίσματα μετακινώντας το φως ενός αστέρα. Παρόλο που η απόσταση στην οποία μετακινούνται είναι ελάχιστη, επειδή γίνεται πολλές φορές μέσα σε ένα δευτερόλεπτο, στο ανθρώπινο μάτι φαίνεται σα να "αναβοσβήνει".
Το φαινόμενο είναι εντονότερο σε μικρά σώματα, όπως τα άστρα, ενώ στους πλανήτες εκμηδενίζεται από το μέγεθός τους. Το φεγγάρι λαμπυρίζει μόνο όταν το παρατηρούμε μέσα από ένα καλό τηλεσκόπιο. Το φως των ουράνιων σωμάτων παραμένει σταθερό όταν παρακάμψουμε την ατμόσφαιρα της Γης. Αυτό γίνεται με το τηλεσκόπιο Χαμπλ, που ταξιδεύει στο Διάστημα και καταγράφει εικόνες αξεπέραστης καθαρότητας, καθώς το περίγραμμα των σωμάτων δεν διαστρεβλώνεται από τη γήινη ατμόσφαιρα. Στα αστεροσκοπεία, οι επιστήμονες προσπαθούν να αποφύγουν την παραμόρφωση του φωτός των αστέρων προσαρμόζοντας την οπτική των μεγάλων τηλεσκοπίων για να πετύχουν ευκρινέστερες εικόνες.

Ήξερες...
Γιατί η θάλασσα είναι αλμυρή;
Καθώς το νερό διασχίζει και διαβρώνει τη γη, παρασύρει αλάτι (όπως και άλλα ορυκτά) στα ποτάμια κι αυτά με τη σειρά τους στη θάλασσα. Το αλάτι παραμένει στη θάλασσα γιατί δεν φεύγει νερό από αυτήν. Καθώς το θαλασσινό νερό εξατμίζεται, όλο σχεδόν το αλάτι που περιέχει, μένει πίσω. Αυτή η αιώνια διαδικασία έκανε το θαλασσινό νερό αλμυρό (3% είναι η περιεκτικότητά του σε αλάτι). Αυτές είναι οι γενικές γραμμές, αλλά όχι ολόκληρη η αλήθεια. Η θάλασσα εμπλουτίζεται σε αλάτι και από τον εξωτερικό φλοιό της γης κάτω από τους ωκεανούς. Στον πυθμένα των ωκεανών υπάρχουν οι λεγόμενες υδροθερμικές δίοδοι απ όπου το νερό εισχωρεί στον φλοιό, ζεσταίνεται, απελευθερώνει αλάτι από αυτόν και επιστρέφει στον ωκεανό με την ποσότητα αλατιού που μεταφέρει. Με τον ίδιο τρόπο αυξάνουν την ποσότητα αλατιού στη θάλασσα και τα ηφαίστεια. Γιατί όμως δεν αυξάνεται η ποσότητα αλατιού στο θαλασσινό νερό; Καταρχήν όλα τα πλάσματα χρειάζονται νάτριο και ασβέστιο για να ζήσουν και τα θαλάσσια τα παίρνουν από το αλάτι του νερού. Όταν πεθαίνουν το αλάτι απομένει ως ίζημα, το οποίο πολύ γρήγορα θα χαθεί μέσα στο φλοιό των ωκεανών. Μεγάλες ποσότητες ορυκτών που περιέχει ο φλοιός της γης, χάνονται, όταν οι τεκτονικές πλάκες των ωκεανών υποχωρούν κάτω από τις ηπειρωτικές πλάκες συμπαρασύροντας και μεγάλες ποσότητες αλατιού στα βάθη του πλανήτη.

Ήξερες...
Γιατί κάποια από τα θαλάσσια θηλαστικά πνίγονται;
Θηλαστικά - φάλαινες, δελφίνια, θαλάσσιοι ελέφαντες - ο πνιγμός αποτελεί το τελευταίο στάδιο και όχι την πρωτογενή αιτία ενός ενδεχόμενου θανάτου. Πάντως ένα υγιές θηλαστικό δεν κινδυνεύει να πνιγεί ακόμη κι όταν κοιμάται καθώς λόγω ενεργητικής ή παθητικής άνωσης δεν χρειάζεται προσπάθεια για να βγει στην επιφάνεια του νερού και να πάρει τον αέρα που χρειάζεται. Συχνά όμως φώκιες και θαλάσσιοι ελέφαντες που είναι άρρωστοι βγαίνουν στη στεριά όπου μπορούν να ξεκουραστούν και να ανακάμψουν χωρίς το φόβο να πνιγούν. Η τακτική αυτή δεν αποδίδει για τις φάλαινες που πολύ συχνά βγαίνουν στις ακτές για να αποφύγουν τον πνιγμό. Συνήθως πριν προλάβουν να θεραπευτούν η υπερθέρμανση προκαλεί ανεπανόρθωτη καταστροφή των ιστών. Θα πεθάνουν γρήγορα ακόμη κι αν οι άνθρωποι τις βοηθήσουν να ξαναμπούν στο νερό. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις επίσης κάποια από τα θηλαστικά μπορεί να κρατήσουν την αναπνοή τους μέχρι να πεθάνουν.

Ήξερες...
Γιατί έχουμε λόξυγκα;
Ο λόξυγκας προκαλείται από ακούσιες συσπάσεις του διαφράγματος. Αυτό με τη σειρά του προκαλεί άμεσο και στιγμιαίο κλείσιμο των φωνητικών χορδών από το οποίο παράγεται και ο χαρακτηριστικός ήχος του λόξυγκα. Οι συνήθεις λόγοι γι αυτή την αντίδραση είναι το πολύ και γρήγορο φαγητό, η νευρικότητα και το άγχος ή οι στομαχικές διαταραχές. Μερικές φορές μπορεί να είναι και προάγγελος σοβαρότερων προβλημάτων όπως έμφραγμα.

Ήξερες...
Γιατί στα χειρουργεία οι γιατροί φοράνε πράσινες φόρμες;
Μέχρι και πριν από 80 περίπου χρόνια, οι γιατροί φορούσαν άσπρα και στα χειρουργεία με αποτέλεσμα να δείχνουν σαν χασάπηδες καταρρακώνοντας την ψυχολογία των ασθενών. Κάποια στιγμή διαπίστωσαν ότι το αίμα πάνω σε πράσινες μπλούζες αποκτά λιγότερο τρομακτική απόχρωση και θυμίζει περισσότερο λεκέ από καφέ ή ιδρώτα.

Ήξερες ότι...
Το γρηγορότερο ψάρι είναι το Istiophorus platypterus! και η ταχύτητα που αναπτύσσει κυμαίνετε στα 109 Km/h.